อสังหาและก่อสร้างไทย ใครๆก็บินได้

อะไรจะขนาดนั้นครับ มาง่ายไปง่าย มาเร็วไปเร็ว ลงน้อยเอามาก ลงมากไม่มีอะไรเหลือ แตกแล้วโต ตำนานหลายๆแบบที่มันส์ๆขอเล่าเรื่องเหล่าลูกน้อง(และนินทา)นายเก่าครับ

เชื่อหรือไม่ว่าเวลาท่านจะสร้างบ้านสักหลัง สิ่งเริ่มต้นที่เราส่วนใหญ่คิดถึงคือผู้รับเหมา (แทนที่จะเป็นคนออกแบบ) สังคมไทยเริ่มจากสังคมสบายๆเอาง่ายเข้าว่า จะสร้างบ้านทั้งหลัง จ่ายเงินเป็นล้าน กลับมองหาคนทำแทนที่จะเป็นคนออกแบบ ผมเคยถามหลายๆคนได้คำตอบที่น่าหวั่นวิตก ไม่ว่าจะเป็น ก็มันถูกดีคุยกับผู้รับเหมาเลย หรือจะไปออกแบบทำไมก็เอาเหมือนๆกับเค้านี้แหละ ว่าเข้าไปนั้น ท่านไม่รู้จักคำว่าเสียน้อยเสียยากเสียมากเสียง่ายหรือครับ ก็เราไปคิดเองเออเองเสียแบบนี้ อะไรๆมันก็เลยทำให้พวกก่อสร้างง่ายเข้าไปด้วย ผู้รับเหมาที่เราๆท่านๆเห็นเป็นส่วนใหญ่ที่เรียกมาสัมภาษณ์ส่วนใหญ่แค่ดูโหวงเฮ้งก็สอบตกแล้ว ไม่ว่าหน้าโหดหนวดรกรุงรังลากแตะเหมือนจะมาปล้นมากหว่า หรือหน้าใสแจ๋วจนคิดว่าไอ้หนูนี้หรือ(วะ)จะมาทำบ้านชั้น หรือขับเบ็นซ์ใส่โรเล็กซ์เรือนทองล้อมเพชรมารับงานจนเจ้าของบ้านนึกว่าเราจะโดนฟันแหงๆ แต่แปลกว่าในที่สุดพวกเขาเหล่านั้น ก็อาจได้งาน

เราต้องยอมรับว่าธรรมชาติของงานก่อสร้างที่รายละเอียดเยอะ ทั้งมูลค่างานและทางเทคนิค เช่นใครบอกว่าเป็นผู้รับเหมาทำบ้านหลังหนึ่ง (ประมารว่าทั้งของทั้งแรง คือซื้อของเองทำเอง รับผิดชอบทั้งหมด) จริงๆอาจจะมือผู้รับเหมาย่อยกว่ายี่สิบเจ้าในบ้านท่าน อย่าลืมนะครับ ยี่สบเจ้าก็ยี่สิบ กระเป๋า ยี่สิบชุดคนงานยี่สิบความเสี่ยง เอาง่ายๆ บ้านทุกหลังต้องมีกระจก เหล็กรูปพรรณ ประตูไม้(หรืออลูมิเนียม) ไม่มีผู้รับเหมารายไหนหรอกครับไม่ว่ารายย่อยหรือบริษัทฯที่จะมีร้านผลิตกระจกพร้อมช่าง ขายส่งเหล็กเอง หรือมีประตูไม้บานสำเร็จรูปหรือเป็นร้านอลูมิเนียม ไอ้ที่โฆษณากันโครมๆว่าสร้างบ้านด้วยช่างของตนเองที่ฝีมือดี จริงๆคือช่างที่จะไปหามาหรือเคยทำงานด้วยอาจมีฝีมือดี(แต่คุมได้หรือไม่ อนาคตจะมีปัญหาหรือไม่ ไม่ทราบ) หรือสร้างบ้านโดยไม่ใช้ผู้รับเหมาช่วงก็คงทำได้แค่เหมาแรงงานทั้งหลังและมีดีลที่ดีกับผู้รับเหมาช่วงชุดต่างๆเท่านั้นครับ ในบล็อกนี้ที่อื่นผมคงเล่าละเอียดกว่านี้เรื่อง ผู้รับเหมาแต่ละชุดนะครับ

ทีนี้พอโครงสร้างของก่อสร้างบ้านเราเรามันง่ายๆแบบนี้(เพราะเราๆท่านๆนั่นแหละอยากให้ง่าย) ผู้รับเหมาพอสนิทกับเจ้าของบ้านมากหน่อยหรือเริ่มมีทุน(หรือหลอกตัวเองว่ามีทุน) ก็ขยับมาบอกตัวเองว่าเป็นผู้รับเหมาที่ทำบ้านทั้งหลังหรือรับงานได้ เช่นเดียวกับผู้ออกแบบ หรือสถาปนิก ทำไปทำมา เจ้าของงานอยากให้พิสูจน์ตัวเอง(และแอบขุดบ่อล่อปลานิดๆ) หรือฮึกเหิมลองสร้างตัว ก็หันมารับงาน พอมีทุนบ้างไม่มีบ้างก็ถูไถกันไป รวยบ้างเจ๊งบ้าง ไปรับงานบ้านเรามันง่ายไม่มีระบบตรวจสอบที่ชัดเจน บางรายจดทะเบียน หจก หรือบริษัท ก็ไม่มี ถามว่าเคยทำงานที่ไหนถึงพาไปดูก็พาแอบๆเข้าไปเพราะงานที่ตัวเองทำแค่งานโครงสร้างหรือบางส่วน (ไอ้ที่ลักไก่เอางานคนอื่นมาโชว์หรือเข้าไปดูไม่ได้เพราะมีเรื่องทะเลาะกับลูกค้าไม่ต้องพูดถึง) ปุปปับพอคุยกันถูกคอก็ได้งานแล้ว ทำไปเรื่อยๆประคองตัวกันเข้าดี ก็ว่าไป ไม่ดีก็กลายเป็นตำนานไม่รู้จบของ ผมมีปัญหากับผู้รับเหมา(อีกแล้ว)

ทำธุรกิจรับเหมาก่อสร้างไม่ง่ายนะครับ จริงๆน่าจะเริ่มต้นยากกว่าคนอื่นด้วยซ้ำ ท่านลองคิดดูเอาง่ายๆ ท่านไปรับงานมาบ้านหลังเล็กๆขี้หมูขี้หมาก็เป็นแสนเป็นล้านใช้เวลาเป็นปี บริษัทที่จะมีรายได้มาเร็วและสามารถรับงานขนาดนี้ได้ ต้องตีโจทย์ธุรกิจแตกและมีศักายภาพในการทำตลาดพอดู อย่างว่าครับ บ้านเราโจทย์มันง่ายใครที่อยากเป็นผู้รับเหมาก็เลยอ่านโจทย์และทำข้อสอบได้ไม่ยาก ทีนี้พอได้งานมาต้องมีบัญชีการเงินไว้เก็บเงินและตรวจสอบเพื่อจะได้ไม่มั่ว ต้องมีจัดซื้อไว้ซื้อของซึ่งรายการมากมายก่ายกอง ต้องมีโฟร์แมนคุมงานเพื่อไม่ให้รั่วไหล ต้องคนคุย(และจัดระเบียบทางอารมณ์)กับลูกค้าเวลาโดนด่า ต้องมีเซลล์คอยมองหางานใหม่ๆเพื่อความต่อเนื่อง(และใช้หนี้เก่า) ง่ายๆแค่นี้ก็หลายคนแล้ว แต่เชื่อหรือไม่ครับผู้รับเหมาสร้างบ้านส่วนใหญ่ในเมืองไทยสามารถทำงานทั้งหมดที่ผมกล่าวมาได้โดยคนสองคน คือตัวเองกับเมีย(กะไม่ให้มีเบี้ยหัวแตก) คือตัวเองทำทุกอย่างที่ว่ายกเว้นให้ภรรยาดูแลเงินทอง เป็นความจริงที่น่ากลัวสำหรับมูลค่าตลาดปีละ 50,000ล้านนะครับ ที่ยิ่งน่าสนใจคือถึงแม้กว่าครึ่งหนึ่งของตลาดจะถูกควบคุมโดยบริษัทใหญ่ที่มีการบริหารที่เป็นเรื่องเป็นราวมากกว่า ทั้งหลายทั้งปวงยังคงเป็นการบริหารผู้รับเหมารายย่อยกลุ่มต่างๆมากกว่าการนำแรงงานหน่วยย่อยทั้งหมดหรือการจัดซื้อวัสดุทั้งหมด มาบริหารโดยตรง กลับมาจุดเดิมครับ งานก่อสร้างความเสี่ยงสูงรายละเอียดมากและไม่มีใครอย่างเสี่ยงเมื่อรู้ว่าทำแบบนั้นแบบนี้แล้วขาดทุนเห็นๆ